Od asfaltu po rewolucję w transporcie miejskim

To, co wydaje się utopią, może być bliższe rzeczywistości, niż się spodziewamy. Technologia w dziedzinie transportu rozwinęła się na ogromną skalę w ciągu ostatnich dziesięcioleci i Portugalia nie jest tu wyjątkiem.

Na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci doszło do zmiany paradygmatu w podejściu do transportu w miastach. Koncentracja ludności Portugalii w dużych ośrodkach miejskich wywarła ogromny wpływ na systemy transportu publicznego, które zostały dostosowane w jak największym stopniu, ale najwyraźniej niewystarczająco.

Jeśli spojrzymy na mobilność z perspektywy prywatnego samochodu, w latach 80., 90. i 2000. byliśmy świadkami powszechnego podejścia, nie tylko w tym kraju, ale w całym rozwiniętym świecie, które można określić jako cud mnożenia pasów ruchu. Do budowy nowych dróg lub poszerzania istniejących zużyto mnóstwo asfaltu. Jednak podobnie jak w przypadku sektora transportu publicznego, nie rozwiązało to problemu.

Nie było i nie jest to wystarczające, ponieważ presja demograficzna w dużych ośrodkach miejskich wciąż rośnie. Tak więc, po dziesięcioleciach budowania infrastruktury, w końcu dotarliśmy do końca rozdziału „Im więcej tym lepiej”. Nie chodzi o to, że nie należy budować, wręcz przeciwnie, jest to niezbędne, ale nowy rozdział ma tytuł „Im wydajniej tym lepiej”.

Ale jak zmienić wynik lat nieokiełznanej budowy w coś bardziej wydajnego?

Miasta takie jak: Amsterdam, Kopenhaga i Oslo są przykładami tego, jak zrewolucjonizować ruch w centrach miast. Odchodząc od prywatnych pojazdów i analizując wszystko, co przekłada się na korzyści, dochodzimy do wniosku, że odzyskujemy czas, miasto i stawiamy na zdrowie.

Nie możemy oczekiwać, że ta transformacja nastąpi z dnia na dzień lub rozwiąże wszystkie problemy na raz, ale przynajmniej wiemy, czego chcemy w przyszłości. Chcemy docierać do naszych miejsc docelowych szybko, bezpiecznie i w zrównoważony sposób.

Ale jak to zrobić? Poprzez zapewnienie rozkładów jazdy i dostępności transportu publicznego, odzyskanie zaufania mieszkańców do codziennego korzystania z niego. Eliminując powszechny chaos w sferze środków transportu i skutecznie go regulując. Upewniając się, że ci, którzy naprawdę muszą korzystać z samochodu, mogą nadal to robić. A także zapewniając rzeczywistą koordynację wszystkich powyższych aspektów.

Ta utopia może być bliższa rzeczywistości niż się spodziewamy. Technologia w dziedzinie transportu rozwinęła się na ogromną skalę w ciągu ostatnich dziesięcioleci, a ewolucja ta objęła także Portugalię.

Już dziś samochód może „rozmawiać" z autobusem, a autobus z sygnalizacją świetlną. Można wykryć, że ktoś przejechał na czerwonym świetle lub zignorował znak „Stop” i ostrzec wszystkie pojazdy w pobliżu. Samochód może wykryć rower lub pieszego i uniknąć potrącenia. Ale przede wszystkim możliwe porozumiewanie się różnych uczestników ruchu.

Jest to w dużej mierze wynikiem wdrażania technologii komunikacyjnych Vehicle-to-Everything (V2X). Komunikacja V2X to technologia, która pozwala pojazdom komunikować się między sobą i z infrastrukturą, taką jak sygnalizacja świetlna i innymi użytkownikami dróg, za pomocą sygnałów bezprzewodowych. Technologia ta może zrewolucjonizować mobilność w mieście na kilka sposobów.

Po pierwsze, może znacznie poprawić bezpieczeństwo drogowe. Dzięki tej technologii pojazdy mogą wymieniać się informacjami o swojej pozycji, prędkości i kierunku jazdy z innymi pojazdami i infrastrukturą.

Oznacza to, że samochody mogą być ostrzegane o potencjalnych zagrożeniach, takich jak nagłe hamowanie samochodu lub pieszy przechodzący przez jezdnię, zanim kierowca to zauważy. Zapobiega to wypadkom, ratuje życie, drastycznie zmniejsza wpływ wypadków na powstawanie korków, a także ogranicza konsekwencje finansowe dla uczestników ruchu.

Po drugie, może również pomóc w ograniczeniu korków na drogach. Pojazdy mogą komunikować się z sygnalizacją świetlną i inną infrastrukturą, taką jak parkingi lub punkty ładowania pojazdów elektrycznych, aby zoptymalizować trasę i prędkość w oparciu o informacje o ruchu drogowym w czasie rzeczywistym. Niewątpliwie przyczyni się to do zmniejszenia korków i skrócenia czasu przejazdów.

Po trzecie, komunikacja V2X może również przynieść korzyści dla środowiska poprzez ograniczenie emisji. Optymalizując przepływ ruchu i zmniejszając korki, technologia V2X pomaga skrócić czas na biegu jałowym. To z kolei skutkuje zmniejszeniem emisji i poprawą jakości powietrza w obszarach miejskich.

Zapewnia też integrację z wieloma rodzajami transportu, a wszystko można koordynować za pośrednictwem jednej scentralizowanej platformy. Pozwoli to na koordynację działań wszystkich zaangażowanych podmiotów w czasie rzeczywistym i w sposób nie tylko reaktywny, ale także predykcyjny.

Nie ulega wątpliwości, że komunikacja V2X ma potencjał zrewolucjonizowania mobilności w miastach poprzez poprawę bezpieczeństwa, ograniczenie korków i korzyści dla środowiska. Chociaż istnieją wyzwania, którym należy sprostać, zalety tej technologii sprawiają, że jest ona obiecującym rozwiązaniem problemów związanych z transportem, z którymi boryka się obecnie wiele miast.

Autor: Bruno Gonçalves, Dyrektor ds. Rozwoju Biznesu ITS w firmie GMV w Portugalii

*Ten artykuł został po raz pierwszy opublikowany w internetowym wydaniu Jornal Econômico w dniu 23 maja 2023 r.