Podróż w krainę wiedzy – odyseja pracy doktorskiej dotyczącej tematyki śmieci kosmicznych

Od małego byłem ciekaw, jak działa nasz wszechświat: od najbardziej podstawowych i codziennych rzeczy po najbardziej złożone pomysły i wynalazki rodem z science fiction. Przez lata studiów na uczelni brałem udział w licznych badaniach z różnych dziedzin, aż natknąłem się na problematykę śmieci kosmicznych. Chęć zdobycia szerszej wiedzy skłoniła mnie do poszukiwania możliwości kontynuowania badań, zaś przedsięwzięcie to zostało wybrane przez Wspólnotę Madrytu do realizacji tzw. doktoratu przemysłowego. Ideą przyświecającą tego typu doktoratowi jest promowanie współpracy między branżą przemysłową (GMV) a uczelnią wyższą (Uniwersytet Karola III w Madrycie – UC3M). Z jednej strony branża doskonale zdaje sobie sprawę z problemów i wyzwań stojących przed społeczeństwem, a z drugiej – uczelnia dysponuje odpowiednią wiedzą i kreatywnością, aby stawić czoła nowym wyzwaniom. W tym przypadku mamy do czynienia ze zrównoważonym użytkowaniem środowiska kosmicznego. Niemniej jednak w niniejszym artykule chciałbym podzielić się swoimi doświadczeniami po napisaniu pracy doktorskiej z osobistego, prywatnego punktu widzenia, pomijając niezliczoną ilość równań i wykresów dotyczących alarmującego wzrostu ilości śmieci kosmicznych.

Doktorat ten nie był tylko uzupełnieniem mojej pracy w firmie GMV, lecz pełnoetatową krwawicą, nad którą spędziłem niemal pięć pełnych lat. Wyraźnie to podkreślam za każdym razem, gdy ktokolwiek – na ogół spoza środowiska akademickiego – zadaje mi pytanie: „ale czy oprócz pisania doktoratu również pracujesz?”. Niestety znaczna część społeczeństwa nie do końca rozumie, jak ofiarna może być praca naukowa, jak wielkiego poświęcenia wymaga i jak ważne jest jej nieustanne promowanie. Jest to zadanie wymagające ogromnej motywacji. Można powiedzieć, że praca doktorska dzieli się na trzy etapy. Po pierwsze: identyfikuje się istniejący problem, który chce się rozwiązać, lub nieznane zjawisko, jakie pragnie się zrozumieć. Po drugie: przeprowadza się dogłębną analizę powiązanego z nim obszaru wiedzy. Po trzecie: prowadzi się latami badania w celu poszerzenia granic tej wiedzy.

Wszystko to wymaga wielkiego wysiłku, gdyż doktorat to zazwyczaj projekt osobisty, w którym często człowiek czuje się zagubiony i samotny wobec ogromu rozciągającej się przed nim przepaści. Problemy psychiczne doktorantów to fakt: począwszy od umiejętności zachowania równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, aż po stres i niepewność, na jakie jesteś nieustannie narażony. W moim przypadku miałem to szczęście, że po każdej stronie (zarówno na uniwersytecie, jak i w firmie) mogłem liczyć na wsparcie dwóch wspaniałych promotorów, świetną grupę koleżanek i kolegów z firmy GMV oraz ogromne wsparcie ze strony mojej drugiej połówki, przyjaciół i rodziny. Ta pozytywna atmosfera pozwoliła mi czerpać przyjemność z całego procesu, pomimo trwającej w międzyczasie pandemii. 

Mimo iż pojawiały się trudności i aspekty o bardziej negatywnym zabarwieniu, pozwólcie, że skupię się przede wszystkim na pozytywach. Praca nad własnym projektem daje Ci swobodę odkrywania nowych pomysłów, a także ogromną satysfakcję, gdy uda Ci się rozwiązać problem. Naukowe podejście umożliwia zgłębienie podstawowych kwestii oraz zdobycie zaawansowanej wiedzy technicznej. Miałem również okazję uczestniczyć w licznych międzynarodowych konferencjach naukowych (w Bremie, Monachium, Logroño, na Maui, w Houston itp.), aby dowiedzieć się z pierwszej ręki, nad czym pracuje obecnie społeczność naukowa, a także dołożyć swoje trzy grosze, prezentując wyniki mojej pracy doktorskiej. Poza wycieczkami, które są bardzo ciekawe, niezwykle wzbogacająca jest też możliwość dyskutowania przy kawie (lub kilku piwach) z ludźmi, którzy pracują nad tą tematyką w odmienny od twojego sposób. 

Ponieważ mam to szczęście, że pracuję nad tym, co mnie pasjonuje, lubię także rozpowszechniać wiedzę naukową i przekazywać wyniki mojej pracy ogółowi społeczeństwa. Zrównoważone wykorzystanie środowiska kosmicznego stanowi jeden z największych problemów stworzonych przez człowieka i dlatego naszym obowiązkiem jest czynienie wszelkich wysiłków zmierzających ku jego rozwiązaniu. Miesiąc temu otrzymałem informację, że Fundacja ENAIRE nominowała moją pracę dyplomową w XXVIII edycji nagród z branży aeronautyki w kategorii kosmicznej. Ogromną dumą napawa mnie fakt, iż moje wysiłki zostały docenione, a także to, że problematyka śmieci kosmicznych została należycie nagłośniona. Mam nadzieję, że to wyróżnienie zachęci młode talenty do zainteresowania się tematem, a może i – kto wie – do zdecydowania się na doktorat?

Autor(ka): Alejandro Pastor